Međunarodni dan medicinskih sestara/tehničara obilježava se širom svijeta 12. maja, na rođendan Florence Nightingale, začetnice modernog sestrinstva.
Ove godine, Međunarodno vijeće medicinskih sestara/tehničara (The International Council of Nurses – ICN), ovaj dan obilježava pod sloganom:
„ULAGANJE U SESTRINSTVO I POŠTOVANJE PRAVA ZA OSIGURANJE GLOBALNOG ZDRAVLJA“
Predhodnih godina zdravstveni profesionalci bili su pred velikim izazovom pandemije COVID-19. Teret pandemije velikim dijelom nosile su medicinske sestre/tehničari, radeći u nehumanim i često životno ugrožavajućim uslovima, ali predano se boreći za život svakog pacijenta. Pandemija COVID-19 otkrila je niz slabosti zdravstvenog sistema, te pokazala pod kojim pritiskom rade medicinske sestre/tehničari, ali istovremeno je istakla njihovu predanost i hrabrost u borbi sa ovim izazovom.
Danas, medicinska sestra/tehničar predstavlja profesiju sa ključnim kompetencijama i jasnim mjestom u timu zdravstvenih profesionalaca i sve glasnije dobijaju podršku javnosti, ali vrlo često ih zdravstveni sistem ne prepoznaje kao samostalne profesionalce.
U ukupnom broju zaposlenih zdravstvenih profesionalaca u javnim ustanovama Federacije BiH za 2020. godinu, medicinske sestre/tehničari čine gotovo polovinu 9.199 (46%). Za profesiju medicinske sestre/tehničara više se odlučuju osobe ženskog spola, 3:1 u odnosu na osobe muškog spola.
Broj medicinskih sestara/tehničara u 2020. godini na 100.000 stanovnika iznosio je 421 i upola je manji od Europskog prosjeka koji iznosi 840/100.000 stanovnika.
Prema podacima Federalnog zavoda za statistiku medicinske sestre/tehničari se školuju na pet (5) javnih i četiri (4) privatna fakulteta koji imaju organizovan strudijski program zdravstvena njega/sestrinstvo. U školskoj 2020/2021 godini na javne fakultete na navedeni studijski program upisano je 1.651 student dok je u istom periodu na privatne fakultete je upisano 330 studenata. U 32 srednje škole koje imaju smjer za medicinske sestre/tehničare, u školskoj 2020/2021. godini upisano je 1.616 učenika. Analizirajući ove podatke možemo zaključiti da se u Federaciji BiH školuje veliki broj medicinskih sestara/tehničara u obrazovnim ustanovama svih nivoa, ali nažalost veliki broj njih odlučuje se na život van granica naše zemlje.
Istraživanje koje je proveo IOM Međunarodna organizacija za migracije (International Organization for Migration) u 2021. godini zaključuje da je iseljavanje iz Bosne i Hercegovine dosegnulo rekordan nivo. Broj nezaposlenih medicinskih sestara/tehničara brzo se smanjuje, a Bosna i Hercegovina bi se na srednjoročnom ili dugoročnom planu mogla suočiti sa nedostatkom medicinskih sestara/tehničara ako se ovaj trend nastavi.
Val iseljavanja zdravstvenih profesionalaca, u najvećem broju medicinskih sestara/tehničara potaknut je nebrigom vlasti i samom organizacijom zdravstvenog sistema. Sa druge strane potražnja za zdravstvenim profesionalcima raste u cijeloj Europskoj uniji. Razvijene zemlje privlače zdravstvene profesionalce nudeći im bolje uslove rada, mogućnost napredovanja u karijeri, kao i bolji životni standard.
Neophodno je brzo reagovati da bi se ovaj trend iseljavanja zdravstvenih profesionalaca zaustavio. Sada je pravo vrijeme da se sistemski aktiviraju svi resori vezani za zdravstvo s ciljem stvaranja pozitivnog i motivirajućeg okruženja za medicinske sestre/tehničare.
Ulaganjem u sestrinstvo i poštovanjem prava medicinskih sestara/tehničara, njihovim uključivanjem u donošenje odluka važnih za zdravstvo možemo stvoriti jaču i zadovoljniju radnu snagu koja je spremna odgovoriti na sve izazove i rastuće potrebe stanovništva.
Sretan Vam Međunarodni dan medicinskih sestara/tehničara.
Pripremila: Neira Čengić, DMS
